ارتباطات میان‌فرهنگی
امیررضا عباس زاده باویلی؛ حسن بشیر؛ سید مجید امامی
چکیده
سرود «سلام فرمانده»، پدیده‌ای بود که به فاصله کمتر از یک‌سال از انتشار آن در ایران، توانست به حداقل 35 نسخه به زبان‌ها و گویش‌های مختلف بازتولید شود و زنجیره‌ای از ارتباطات میان‌فرهنگی را شکل دهد که در مجموع بتوان به آن به‌عنوان یک پدیده فرهنگی ارتباطی نگریست. این سرود در جمهوری آذربایجان نیز به زبان ترکی بازتولید شد. مسئله ...
بیشتر
سرود «سلام فرمانده»، پدیده‌ای بود که به فاصله کمتر از یک‌سال از انتشار آن در ایران، توانست به حداقل 35 نسخه به زبان‌ها و گویش‌های مختلف بازتولید شود و زنجیره‌ای از ارتباطات میان‌فرهنگی را شکل دهد که در مجموع بتوان به آن به‌عنوان یک پدیده فرهنگی ارتباطی نگریست. این سرود در جمهوری آذربایجان نیز به زبان ترکی بازتولید شد. مسئله این پژوهش، بررسی تحلیل گفتمان مقایسه‌ای نسخه فارسی و ترکی با رویکرد ارتباطات میان‌فرهنگی است. روش مورد استفاده تحلیل گفتمان به روش عملیاتی پدام است. چارچوب نظری نیز مبتنی بر نظریه مذاکره بر سر هویت است. بر اساس یافته‌های این مطالعه، به‌طورکلی این سرود در خارج از مرزهای ایران، به‌خصوص برای اقلیت‌های شیعیان در قفقاز، نمودی از مقاومت فرهنگی شیعیان در برابر فرهنگ جهانی‌شده غربی، درک و بازتولید می‌شود. گروه‌های مختلف برای حفظ و انتقال هویت گروهی مذهبی خود به نوجوانان و کودکان، به بازخوانی و بازتولید این اثر روی آوردند. گفتمان حاکم بر نسخه ترکی آذربایجانی حول سه دال اساسی «معرفی امام‌زمان(عج) به نوجوانان»، «انتظار فعالانه ظهور امام‌زمان(عج)» و «ساخت آینده آذربایجان، متناسب با هویت مذهبی» تشکیل‌یافته است. در مقایسه نسخه ترکی با نسخه فارسی، دو دال اساسی «معرفی امام‌زمان (عج) به نوجوانان» و «انتظار فعالانه ظهور امام‌زمان (عج)»، که گفتمان نسخه فارسی نیز حول آن شکل یافته بود، تکرار شدند. همچنین در نسخه ترکی آذربایجانی به دو مفهوم «وجود زمینه‌های تشکیل حکومت اسلامی در آذربایجان» و «احساس تعلق به جبهه مقاومت» اشاره شده که در نسخه فارسی وجود نداشتند و برای اولین‌بار در این نسخه مطرح شده است.
